جزئیات بسته حمایتی دولت برای بازار اجاره
چرا راهکارهای دولت برای کنترل بازار اجاره شکست می‌خورد؟
محمود محمودزاده معاون وزیر راه و شهرسازی با تشریح جزئیات طرح ویژه دولت برای حمایت از مستأجران، گفت بسته مدیریت اجاره بهای مسکن شامل سه بخش است؛ بخش اول کمک یا تشدید عرضه خانه‌های خالی به بازار مسکن یا همان سامانه املاک و اسکان است. برای اولین‌بار در دیماه سال گذشته توانست بیش از ۵۶۰ هزار واحد خالی را شناسایی کند.
به گزارش فرارو، معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه بخش دوم با افزایش تولید مسکن مرتبط است، افزود: در قالب پروژه‌های حمایتی مسکن، بیش از ۵۶۷ هزار واحد در مسکن شهری در حال ساخت است. ۱۵۸ هزار واحد مسکن روستایی و ۱۹۳ هزار واحد نیز در حوزه خودمالکی در حال ساخت است. ضمن اینکه در بافت فرسوده نیز ۵۳ هزار واحد ساخته می‌شود که در مجموع ۹۱۸ هزار واحد خواهد بود.
وی با بیان اینکه تمام تلاش ما این است که این تعداد مسکن را به ۲ میلیون واحد برسانیم، اظهار کرد: اقدام سوم نیز کنترل بازار است که در این حوزه دو بخش داریم، یک بخشی با مصوبات دولت انجام شدنی است که پیشنهادات در کمیته‌های فنی تنظیم بازار تایید شده و یکشنبه در دولت مطرح می‌شود، از سویی یک بخشی از کنترل بازار نیاز به قانون دارد، که این موضوع نیز از مجاری خود باید پیگیری شود.
سیاست‌های کنترل بازار اجاره شکست خورده است
محمود اولاد کارشناس بازار مسکن در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه اخذ مالیات از خانه‌های خالی عملا با شکست روبرو شد، اظهار داشت: این طرح عملا پوچ از آب درآمد، زیرا قبل از آغاز شناسایی اعلام کردند، بیش از ۲.۵ میلیون واحد خالی در کل کشور وجود دارد که تنها ۵۰۰ هزار واحد آن در تهران است، اما بعد از عملیات اجرایی این موضوع، بر اساس اعلام رسمی وزارت راه و شهرسازی در کل کشور تنها ۵۶۰ هزار خانه خالی شناسایی شده است.
وی افزود: اصولا مکانیزم شناسایی خانه‌های خالی نیز اشتباه است، به طور مثال یک شهرکی که کل واحدهای آن خالی است را به حساب خانه‌های خالی می‌گذارند، که این موضوع درست نیست، هرچند که این خانه‌های خالی را اگر تک به تک بررسی کنید، می‌ببینید، هر کدام به علتی خالی مانده‌اند، از سوی دیگر این استدلال‌هایی که در مورد استفاده از ابزار مالیاتی برای خانه‌های خالی در کشورهای دیگر مطرح می‌کنند، را نباید به هیچ عنوان ملاک قرار داد.
اولاد گفت: اینکه شما در کشورهای گوناگون تجربیات مختلفی را در مورد یک مسئله به دست بیاورید، چندان عجیب نیست، در این مورد نیز ممکن است در یک شهری این سیاست اجرا شود، اما اینکه لزوما همان سیاست در کشور ما نیز به مرحله اجرا در بیاید و جواب نیز بدهد، به هیچ عنوان نمی‌توان روی آن حساب کرد، از سوی دیگر در کشورهای گوناگون اخذ مالیات بر خانه‌های خالی لزوما برای کنترل قیمت‌ها و ایجاد تعادل در بازار انجام نمی‌شود، درحالیکه در ایران اخذ مالیات بر خانه‌های خالی صرفا بر مبنای همین هدف اجرا شده است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: مطالعاتی که بنده انجام داده‌ام حاکی از آن است که در برخی از شهرها مالیات از خانه‌های خالی گرفته می‌شود تا آنها در هزینه‌های عمومی شهر سهیم باشند، اینکه خانه خالی است، ملاک نمی‌شود، مالک در پرداخت هزینه‌های عمومی شهر سهیم نباشد، همچنین در برخی از شهرهای دنیا نیز مالکان خانه‌های قدیمی را با توجه به هزینه‌هایی که وجود دارد، بخصوص در قبال تخریب و نوسازی، ملک خود را رها می‌کنند، زیرا بازسازی آن ملک برای آنها صرفه ندارد و مبلغ فروش آن ملک نیز چندان نیست، ملک را رها می‌کنند، بنابراین برای جلوگیری از این کار از خانه‌های خالی مالیات می‌گیرند، تا مالک مجبور شود، تکلیف خانه خود را معلوم کند و دیگر آن را رها نکند.
اولاد همچنین در مورد سیاست افزایش ساخت مسکن به منظور افزایش عرضه در بازار نیز بیان داشت: افزایش ساخت، یک سیاست بلند مدت است که در این بازه عرضه را افزایش می‌دهد، اما این موضوع نیز شرایط خاص خودش را دارد، اینکه در هر نقطه‌ای و یا وسط بیابان شما مسکن بسازید و بعد هم انتظار داشته باشید، با افزایش عرضه، قیمت اجاره کنترل شود، چنین خبری نخواهد بود.
این کارشناس بازار مسکن ادامه داد: وقتی فردی می‌خواهد در چنین مناطقی ساکن شود، میزان اجاره با هزینه‌هایی که در آن مکان باید بپردازد مقایسه می‌کند. نبود امکانات خدمات، بهداشتی و آموزشی و همچنین کمبود وسایل حمل و نقل، هزینه‌ها را در چنین مناطقی افزایش می‌دهد و فرد تصمیم می‌گیرد، در مرکز شهر ساکن شود و اجاره بیشتری را نیز پرداخت کند، اما امکانات در اطرافش وجود داشت باشد، بنابراین ساخت مسکن تنها ملاک نیست، بلکه باید امکانات زیرساختی برای زندگی روزمره را نیز در آن مکان فراهم آورد، زیرا بدون این امکانات زندگی عملا میسر نخواهد بود.
این استاد دانشگاه همچنین در مورد راهکار اساسی برای کنترل بازار اجاره‌بها، عنوان کرد: از زمانی که ساخت و ساز‌ها در شهرها به لحاظ معماری به اشباع رسید، این موضوع همراه با افزایش قیمت‌ها و بالا رفتن تورم شد، در سوی مقابل، درآمد خانوار‌ها با کاهش شدیدی روبرو شد و همین موضوع موجبات آن را فراهم آورد که در بحث مسکن برای مردم مشکلات زیادی ایجاد شود، بنابراین تا زمانیکه دولت علت‌های اصلی این موضوع یعنی کنترل شاخص‌های اقتصاد کلان را در دستور کار خود قرار ندهد، راه‌حل‌هایی که در شرایط عادی بهترین گزینه‌ها برای کنترل بازار باشند، جواب نخواهند داد و بازار سروسامان نخواهد گرفت، بنابراین دولت برای کنترل بازار مسکن باید، وضعیت اقتصاد کلان را درست کند و تا زمانیکه این مسئله انجام نشود، راهکار‌هایی که برای مدیریت و تعادل در بازار به کار گرفته می‌شود، به هیچ عنوان جوابگو نخواهد بود.
۴ راهکار ساماندهی بازار مسکن
اقبال شاکری عضو کمیسیون عمران مجلس در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه مسکن در حال حاضر یک موضوع چند وجهی است، اظهار داشت: طی یک دهه گذشته عقب‌افتادگی‌های زیادی در بخش مسکن رخ داده که این موضوع باعث انباشت مشکلات شده، بنابران خیلی ساده اندیشانه نباید به مسائل این بخش نگاه کرد، بلکه در این رابطه باید با یک برنامه‌ریزی مناسب، راهکار‌هایی که برای برون رفت از این وضعیت وجود دارد، را به کار گرفت، تا مسکن از یک کالای سرمایه‌ای گرانقیمت به یک کالا مصرفی که در دسترس مردم قرار می‌گیرد، تبدیل شود.
وی افزود: در این رابطه دو راهکار اصلی و دو راهکار تکمیلی وجود دارد، در وهله اول باید ساخت مسکن در کشور سرعت بگیرد، تا عرضه در بخش مسکن چه بازار خرید و چه اجاره بالا برود، برنامه‌ای که دولت برای ساخت ۴ میلیون واحد طی ۴ سال تدارک دیده، بسیار مهم است و اگر این کار با موفقیت همراه شود، بدون شک، بازار مسکن با وضعیت بهتری روبرو خواهد شد.
شاکری اضافه کرد: در وهله دوم نیز باید ساخت واحدهای مخصوص اجاره در دستور کار دولت، شهرداری‌ها و شرکت‌های حرفه‌ای ساخت مسکن قرار بگیرد، این راهکار حدود ۱۵ سال است که مغفول مانده، اما الان باید به آن توجه شود، این موضوع در دنیا جواب داده و در کشورمان نیز می‌تواند راهگشا باشد، شرکت‌هایی باید ایجاد شوند، که به صورت انبوه‌سازی اقدام به ساخت مسکن کنند که صرفا برای اجاره باشد، در این کار نیز شهرداری‌های با توجه به امکاناتی که دارند، باید وورد کنند.
نماینده تهران در مجلس ادامه داد: این دو راهکار، مهم‌ترین فاکتور‌هایی هستند که باید در مورد بازار مسکن انجام شوند، سایر راهکار‌هایی نیز که در این باره وجود دارد، به نوعی فرعی هستند و نمی‌توانند، برای بلند مدت اثرگذار باشند، از سویی در کنار این‌ها نیز باید دو موضوع، اخذ مالیات از خانه‌های خالی و اخذ مالیات بر عایدی سرمایه ناشی از معاملات مکرر بخش زمین و ساختمان پیگیری شود، تا بازار مسکن کاملا تحت کنترل قرار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: البته در موضوع اخذ خانه‌های خالی مشکلاتی وجود دارد که باید برطرف شود، تا بتواند این موضوع اثرگذار باشد، در مورد مالیات بر عایدی سرمایه، این موضوع هنوز در مجلس است و تبدیل به قانون نشده، اما این طرح نیز، در صورت تایید نهایی می‌تواند بر کاهش سوداگری در بازار مسکن بسیار اثرگذار باشد.
این عضو کمیسیون عمراه مجلس همچنین در مورد مصوبه ستاد تنظیم بازار در رابطه با سقف ۲۵ درصدی برای افزایش اجاره در شهر تهران و عدم اجرای آن، بیان داشت: سقف‌گذاری برای بازار اجاره بدون اینکه جوانب کار دیده شود، قطعا اثری در پی نخواهد داشت، زیرا با بگیر و ببند و با توسل به زور بازار را نمی‌توان کنترل کرد، در طرحی که در مجلس برای کنترل بازار اجاره بها نیز وجود دارد، در مورد سقف‌گذاری نیز جوانب کار دیده شده است، بر این اساس مالکان باید تشویق شوند برای عرضه واحد در بازار، زیرا با تهدید کاری از پیش نخواهد رفت.
شاکری تصریح کرد: در این طرح برای مالکانی که سقف اجاره را رعایت می‌کنند، تشویق‌هایی در نظر گرفته شده تا این اشخاص ترغیب شوند، واحد خود را اجاره دهند، در مقابل کسانیکه سقف را رعایت نکنند، از دریافت این تشویق‌ها محروم می‌شوند، همچنین سقف اجاره‌بها در هر سال به نسبت تورم عمومی که بانک مرکزی اعلام می‌کنند، محاسبه خواهد شد، تا مالکان نیز از این بابت متضرر نشوند، بنابراین، باید با تشویق مالکان آنها را به سمت عرضه واحد در بازار سوق دهد و هرگونه اقدام تنبیهی در این باره جواب نخواهد داد.
استاندارکرمان :
صنایع خودروسازی بم مورد حمایت دولت قرار می گیرد
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی استانداری کرمان به نقل از روابط عمومی فرمانداری بم، دکتر علی زینی وند روز پنجشنبه ۷ بهمن در بازدید از مجموعه صنایع خودروسازی کرمان در تهران با اشاره به نامگذاری سال جاری توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی به نام “تولید، پشتیبانی ها و مانع زدایی ها” افزود: دولت در راستای فرمایش معظم له از تولید و ایجاد اشتغال پایدار همچنین تولید خودرو باکیفیت و در خور شان مردم ایران در استان کرمان حمایت خواهد کرد.
وی اظهار داشت: شهر بم، پایگاه اصلی بخش خصوصی در استان کرمان است که در حوزه خودروسازی با ایجاد اشتغال پایدار در راستای جهش تولید اقدامات خوبی انجام شده است.
استاندار کرمان با اشاره به اهمیت استفاده از خودروهای برقی در کشور تاکید کرد: صنایع خودروسازی “کرمان‌موتور” توفیقات بسیار خوبی در تولید خودرو داشته و امروز نیز شاهد پیشرفت‌های بیشتری در زیرساخت تولید خودروهای برقی توسط این گروه خودروسازی هستیم.
💠 ظرفیت تولید ۱۸۰ هزار دستگاه خودرو در مجموعه خودروسازان کرمان ایجاد خواهد شد
مدیرعامل مجموعه صنایع خودروسازی گفت: ظرفیت تولید ۱۸۰ هزار دستگاه خودرو در مجموعه خودروسازان کرمان تا پایان سال ۱۴۰۱ ایجاد خواهد شد.
محمدرضا شه‌بخش از سرمایه گذاری جدید صنایع خودروسازی در منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید بم، خبر داد. وی همچنین بیان کرد: ساخت خودروی بنزینی و برقی با بیش از ۸۵ درصد تولید داخل و با سرمایه گذاری بیش از ۲ هزار میلیارد تومان در خردادماه سال آینده رقم خواهد خورد.
شه‌بخش اظهار داشت: راه اندازی واحد تخصصی R&D (آر. اند. دی) خودرو و بکارگیری و پرورش نیروهای متخصص بومی و همچنین تعیین و تکلیف تالار حافظ و اختصاص آن به این مجموعه که از زمان زلزله بم بلاتکلیف مانده بود که با سرمایه گذاری بیش از ۲ هزار میلیارد تومان فعال خواهد شد.
مدیرعامل مجموعه صنایع خودروسازی کرمان موتور گفت: سالن رنگ جدید در مجاورت کارخانه خودرو سازان بم با سرمایه گذاری ارزی بیش از ۲۵ میلون دلار در حال ساخت است.
این روزها ویروس کرونا دامنگیر کل جهان شده است، در این راستا علاوه بر جنبه‌های پزشکی، سلامت و اقتصادی این ویروس، توجه به ابعاد اجتماعی آن از اهمیت بسزایی برخوردار است که تاکنون به آن توجه نشده است، در این راستا ناصر فکوهی استاد انسانشناسی دانشگاه تهران و مدیر موسسه انسانشناسی و فرهنگ در گفتگو با فرارو به واکاوی و موشکافی تهدید‌های اجتماعی کرونا ویروس پرداخته است.
ناصر فکوهی
با توجه به شیوع کرونا در ایران این بیماری چه تبعات اجتماعی و فرهنگی به دنبال خود داشته است؟
از آنجا که جامعه ما در سال‌های اخیر و به ویژه در سال جاری با مشکلات بسیار زیادی روبرو شده و در بسیاری از آنها به دلیل بی‌کفایتی‌‌ها پاسخ‌های درست دریافت نکرده است و در نتیجه وضعیت جامعه حتی پیش از آغاز این مصیبت جدید آسیب‌زده به شمار می‌آمد، ضربه آن با شدت بیشتری حس می‌شود. کرونا ویروس، افزون بر تمام مشکلاتی که از لحاظ سلامت برای شهروندان در گستره بزرگ به وجود آورده و خواهد آورد و هنوز پاسخ مناسب و درخوری برای آن از طرف مسئولان نمی‌بینیم، به دلیل قرنطینه‌های اجباری و خود‌خواسته که ایجاد می‌کند، به انزوای افراد و کاهش مبادله میان آنها و کاهش باز هم بیشتر اعتماد اجتماعی منجر خواهد شد. از این رو برای این بحران باید فکری جدی و اساسی کرد. ما در سال‌های گذشته، صرفا شاهد آن بوده‌ایم که هر‌بار بحرانی به وجود می آمده یا از سلاح تزریق پولی برای حل آن استفاده می‌شده و یا از زور، اما این بحران با سایر بحران‌ها متفاوت است.
کافی است به جهان نگاه کنیم و ببینیم که در کمتر یکی دو ماه، سراسر عالم تغییر کرده، مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل شده‌اند، گرد هم‌آیی‌های سیاسی و تفریحی و ورزشی به عقب انداخته شده‌اند، صدها میلیارد دلار ضرر اقتصادی به همه کشورها وارد شده است و غیره. از این رو ما نیز باید خود را به صورت جدی برای این بحران آمده کنیم و بدانیم که هنوز به احتمال زیاد در ابتدای آن هستیم. مهم‌ترین نیازهای ما در حال حاضر بالا بردن شفافیت و اعتماد‌سازی نهادهای دولتی و به ویژه اطلاع‌رسانی از طریق ارائه آمار و اطلاعات درست همچون کشورهای توسعه‌یافته است. برای این کار باید ملاحظات سیاسی کنار گذاشته شود، چون اگر بی‌اعتمادی از این نیز بیشتر، کاهش پیدا کند با خطرات جدی آنومی اجتماعی روبرو خواهیم شد.
تصمیم‌گیری‌های سیاسی درست و با اراده بالا، مورد نیاز است؛ مثلا در زمینه قرنطینه و کاهش سفرها و گردهم‌آیی‌ها در سطح شهرها و کمک‌رسانی به اقشار آسیب‌پذیر و از همه مهم‌تر، تامین بودجه برای مقابله با موج گسترده‌ای که ممکن است در بستری‌شدن بیماران به راه بیافتد و برای آن نیاز به هزاران تخت بیمارستانی جدید وجود دارد. از این رو فکر می‌کنم ستاد ملی مقابله با بحران کرونا باید از افراد مورد اعتماد مردم، تشکیل شود که ملاحظات سیاسی را کنار گذاشته و واقعا با تصمیمات خود نشان دهند به فکر آنها هستند. با مخفی کردن‌ها و عدم شفافیت جز به شایعات دامن زده نمی‌شود که بسیار بدتر ار هر واقعیتی هستند که ممکن است به نظر مسئولان نباید به مردم گفته شود.
این روزها مردم دائما در معرض اخبار و روایت های مختلفی در مورد تلفات این بیماری، راه های پیشگیری و مواردی از این دست هستند،این برجسته سازی اجتماعی تا چه میزان بر کنترل بیماری اثر داشته یا اینکه معکوس عمل کرده و باعث شده مردم نگرانی و اضطراب بیشتری را تجربه کنند؟
در سایر کشورها نیز چنین است که فضاهای مجازی نامعتبر، سایت‌های آکنده از نظریات توطئه و غیره، فعال هستند، اما از آنجا که در اغلب کشورهای دموکراتیک نسبت به آزادی بیان و رسانه ها، باور وجود دارد، افراد به منابع معتبر مورد اطمینان خود مراجعه کرده و در نتیجه اثر آن گونه منابع شایعه‌پرداز و مشکل‌ساز به حداقل می‌رسد. اینجاست که می‌توانیم درک کنیم چرا در تمام این سال‌ها، ما دائما بر نیاز به افزایش آزادی‌های دموکراتیک، فضای باز سیاسی، آزادی بیشتر سبک زندگی و غیره تاکید داشته‌ایم، زیرا این‌ها، ساختارهایی هستند که می‌توان به کمک آنها از فرو‌افتادن در بحران‌هایی گسترده و سهمگین همچون بحران کرونا جلوگیری کرده و روی کمک و همکاری مردم حساب کرد.
روشن است که وقتی مردم اعتماد و اطمینانشان را به منابع رسمی از دست داده باشند، پای صحبت منابعی می‌نشینند که بروشنی قصد دارند با سیاسی‌کردن این مصیبت و بیماری، از آن یک سلاح به سود خودشان بسازند. هنوز دیر نشده و باز هم باید مسئولان را متوجه مسئولیتشان و متوجه وخیم بودن اوضاع کرد. دولت‌ها در چنین مواقعی است که باید موثر بودن و اعتبار خود را نشان دهند؛ اما تکرار می‌کنم بدون افرایش شدید آزادی‌های اجتماعی و سیاسی کمترین امیدی نباید به موثر بودن جامعه مدنی به تنهایی برای حل مسئله داشت و حتی اگر این بحران را از سر بگذرانیم به طور کامل نخواهد بود و به صورتی، تبدیل به زخمی مزمن و کهنه شده و بر زخم‌ها و بیماری‌های اجتماعی دیگر ما افزوده می‌شود. با فرض اینکه بتوانیم این بحران را با هزینه بسیار گزافی پشت سر نگذرایم، اما با پاسخ ها و مدیریتی که تاکنون نسبت به آن دیده‌ایم، یعنی مدیریتی کاملا سیاسی و غیر‌واقع بینانه، فرض چندان محکمی نیست.
جامعه ایران امروز درگیر ویروس کرونا است که این موضوع تبعات اجتماعی فراوانی دارد
برخی از مردم هیچگونه اعتنایی به هشدارهای حاکمیت در باب رعایت موارد بهداشتی و عدم سفر ندارند، این امر کار را به جایی رسانده که برخی از اهالی شهرها در مبادی ورودی شهرها می ایستند و مانع ورود مسافران می شوند، چرا چنین وضعیتی پیش آمده و تا چه حد بی اعتمادی باعث به وجود آمدن چنین مسئله ای شده است؟
ما یک مشکل عدم رشد شهروندی و قابلیت‌های یک انسان مدرن شهرنشین را داریم که نه تنها در این بحران بلکه پیش از آن و پس از آن نیز داشته و خواهیم داشت: مگر ما در سایر حوادث طبیعی، از همه مردم رفتارهایی درست دیدیم؟ مگر حتی همه مردم در زندگی روزمره‌شان رفتارهای مناسبی را نشان می‌دهند؟ رفتارهای مدنی در جامعه ما به شدت دچار سقوط شده‌اند: از ادب و آداب معاشرت و کنش‌های معمولی بین آدم‌ها بگیریم تا موقعیت‌هایی که مشکلی پیش بیاید مثل تصادفات رانندگی و اختلافات در زیستگاه و آپارتمان و غیره. آیا پیش از این بحران به یاد نداریم که قوه قضاییه زیر بار تعداد محاکمه‌ها و شکایت‌ها و جرایم قادر به پاسخگویی به نیاز جامعه نبود؟ اما اینکه مسئولیت این امر با کیست؟
نباید انگشت اتهام را تنها به سوی یک فرد و گروه و نهاد گرفت. جامعه را باید یک کلیّت فرض کرد که اغلب خود را در حاکمیت خویش منعکس می‌کند. بنابراین ما با چرخه‌ای معیوب میان حاکمیت و مردم روبرو هستیم که رفتارها و ذهنیت‌های نادرست را دائما در یکدیگر تقویت می‌کنند. اما با توجه به آنکه به نظر من نخبگان هر جامعه‌ای از لحاظ سرمایه‌های فرهنگی و علمی و مهارت و تجربه، قابلیت‌های بیشتری دارند و این نخبگان نیز عمدتا یا در دولت‌ها متمرکز هستند و یا در دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط با آنها، به نظرم مسئولیت دولت و حکومت‌ها در این زمینه بسیار بیشتر است، زیرا نتوانسته زمینه‌های مناسب برای ایجاد اعتماد اجتماعی را فراهم کند. اگر مردم، اعتمادی به این توصیه‌ها نمی‌کنند، یکی از دلایلش آن است که اعتمادی به کل پیشنهادها و اعتبار حکومت‌ها ندارند. این تنها مشکل ما نیست حتی در کشوری با پیشینه دموکراسی طولانی نظیر آمریکا وقتی یک حکومت مثل حکومت ترامپ، منافع شخصی و سیاسی خود را در درجه اول اهمیت قرار می دهد و منافع مردم را نادیده می‌گیرد، ما با بحرانی بزرگ روبرو می‌شویم.
اما تفاوت عمده در آن است که در جامعه آمریکا نهادهای زیادی از جمله و به خصوص نهاد مطبوعات و رسانه‌ها رشد زیادی کرده و از آزادی بالایی برخوردارند و در نتیجه دائما در تصحیح رفتارهای نادرست دولت وارد عمل می‌شوند. اما سیاست ما به گونه‌ای بوده است که تمام رویکردهای انتقادی را به هر شیوه‌ای از کار بیاندازیم وبه جای آن به رویکردهای فرصت‌طلبانه و فاسد، اجازه خودنمایی دهیم و در نتیجه وقتی کار به یک بحران جدی، همچون مورد کنونی می‌رسد، بزرگترین خطرات را برای چنین جامعه‌ای فراهم کند.
بعد از فروکش کردن کرونا آیا این بحرانی که پیش آمده در جامعه تغییراتی را به وجود خواهد آورد و از نظر رفتارهای اجتماعی افراد جامعه تغییراتی خواهند کرد؟
ما هنوز نمی دانیم که این بحران در چه زمانی و به چه صورتی فروکش خواهد کرد. نه تنها ما نمی‌دانیم، در جهان نیز سناریوهای متعددی وجود دارند. سازمان بهداشت جهانی در حال حاضر یک بیماری همه‌گیر جهانی را اعلام کرده است و حتی کمیسیون بحران کرونا در آمریکا، که برخی از اعضای آن از قدیمی‌ترین اپیدمولوژیست‌های جهان هستند، در گزارشی که به مجلس این کشور ارائه داده‌اند، اعلام کرده‌اند که تعداد مبتلایان به این ویروس می‌تواند سر به میلیون‌ها نفر بزند و سیستم بهداشتی این کشور را به طور کامل از کار بیاندازد و یک بودجه بیش از هشت میلیارد دلاری برای مقابله با آن در نظر گرفته شده است.
این در حالی است که به دلیل کم بودن تست کرونا این بیماری هنوز در این کشور ارقام بسیار بالایی را نشان نمی‌دهد. کشور ایتالیا در حال حاضر، همه واحدهای اقتصادی خود را به مدت نامعلومی متوقف کرده، جهان، موقعیتی را تجربه می‌کند که به جرات می‌توان گفت از پس از جنگ جهانی دوم با آن سروکار نداشته است. پزشکان می‌گویند همیشه باید خود را برای بدترین سناریو آماده کرد، ولی امیدوار بود که بهترین سناریو اتفاق بیافتد. بهترین سناریو فروکش کردن این ویروس، پس از رسیدن به نقطه‌ای از اوج در ابتدای تابستان و رسیدن به یک واکسن در حدود یک سال تا یک سال و نیم دیگر است. بدترین سناریو نیز روبرو شدن با یک بیماری همه‌گیر جهانی است که شاید در حد یک سوم جمعیت جهان را در بر بگیرد بی‌آنکه واکسنی موثر برایش یافته شود.
با توجه به میزان بالای قابلیت انتشار بیماری و میزان بالای کشندگی آن به نسبت بیماری‌های مشابه، چنین سناریویی بسیار هولناک است. اما بهتر است ما آن را مد نظر خود قرار دهیم و اگر به آنجا نرسیدیم چه بهتر. در این سناریو و یا حتی در یک سناریوی حداقلی در طول سال آینده باید سه اقدام اساسی انجام داد: اعتماد‌سازی نسبت به رسانه‌ها و اطلاع‌رسانی رسمی از طریق افزایش گسترده آزادی‌های جمعی، دوم، آماده سازی نظام پزشکی کشور برای بستری ساختن تعداد بسیار زیادی بیماران نیازمند به معالجه که ارقام آنها ممکن است بسیار هولناک باشد اما نباید حقیقت را پنهان کرد، و سوم دست کشیدن از تفرقه و تبدیل کردن این موضوع به یک سلاح سیاسی چه علیه دولت یا حکومت و چه به سو آنها، به عبارت دیگر غیر‌سیاسی کردن آن و دادن امکانات گسترده به سازمان‌های غیر‌دولتی و واحدهای پزشکی و اطلاع رسانی برای آنکه بتوانند مردم را با واقعیت‌های موجود آشنا و راه‌حل‌های درست را نشان‌شان دهند.
درباره اثرات دراز مدت‌تر این بیماری و نتیجه‌گیری از آن درفرایند حرکت عمومی جامعه، هنوز برای ارائه تحلیلی جدی زود است اما اینکه چطور این بحران را مدیریت کنیم و اینکه مردم تا چه حد بتوانند از آن سالم بیرون بیایند یا خیر، بدون شک تاثیری بی‌نهایت بر سرنوشت آتی کشور خواهد داشت.
از شب باز شدن رگ‌های میرزا تقی‌خان امیرکبیر در حمام فین کاشان به دست دژخیمان تحت فرمان ناصرالدین شاه قاجار و البته با تحریک مهدعلیا مادر شاه و میرزا آقاخان نوری در ۲۰ دی ۱۲۳۰، انگار تاریخ معاصر ایران در دی ماه با حوادث غالبا تلخ رقم خورد. از آن روز بیش از ۱۶۸ سال می‌گذرد و در این بین اتفاقات تلخ و شیرینی برای ایرانیان در دی ماه به وقوع پیوسته است. از مرگ مشکوک آقاتختی در هتلی در تهران تا زلزله بم، از ترور شهدای هسته‌ای تا سقوط هواپیماهای فرماندهان سپاه و ارتش، از تصادف و غرق شدن کشتی سانچی تا آتش‌سوزی و فرو ریختن ساختمان قدیمی پلاسکو، از درگذشت اکبر هاشمی‌رفسنجانی تا ترور سردار سپهبد شهید قاسم سلیمانی.
در این گزارش به ۱۰ اتفاق سیاسی-نظامی مهم ایران در ۲۵ سال اخیر نگاهی کوتاه خواهیم داشت:
۱۳ دی ۱۳۹۸؛ ترور حاج قاسم سلیمانی
بامداد ۱۳ دی ۱۳۹۸ خبری مهم ایران را در غصه و دنیا را در بهت فرو برد. ارتش تروریستی آمریکا با دستور مستقیم دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، ابومهدی المهندس قائم‌مقام حشدالشعبی عراق و ۸ همراه ایرانی و عراقی این دو فرمانده جبهه مقاومت را در نزدیکی فرودگاه بغداد به وسیله موشک‌های پهپادهای خود ترور کرد و به شهادت رساند. وحید زمانی‌نیا، حسین پورجعفری، شهروز مظفری‌نیا و هادی طارمی همراهان ایرانی سردار سلیمانی بودند که در این اقدام تروریستی به شهادت رسیدند.
انتشار این خبر موجی از خشم و ناراحتی را میان ایرانیان و بسیاری از مردم کشورهای منطقه به‌خصوص جبهه مقاومت در عراق، سوریه، لبنان، یمن و … به راه انداخت. مراسم تشییع پیکر و وداع با این شهدا در شهرهای کاظمین، بغداد، کربلا و نجف در عراق و اهواز، مشهد، تهران، قم و کرمان در ایران با حضور چند میلیونی مردم نشان داد که انتقام ترور حاج قاسم و یارانش توسط ارتش تروریستی آمریکا از خواسته‌های اصلی مردم ایران و عراق است. خروج نیروهای آمریکایی از منطقه از جمله مطالبات اصلی ایران و متحدان منطقه‌ای‌اش پس از ترور شهید سلیمانی بود.
۱۸ دی ۱۳۹۸؛ حمله موشکی سپاه به پایگاه عین‌الاسد
در حالی که هنوز پیکر سردار شهید قاسم سلیمانی در زادگاهش کرمان به خاک سپرده نشده بود درست در همان ساعت ۱:۲۰ بامداد که حاج قاسم و یارانش ترور شدند، نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در عملیاتی با عنوان “شهید سلیمانی” و با با شلیک ۱۳ فروند موشک بالستیک طرح قیام و فاتح ۳۱۳، به پایگاه آمریکایی عین‌الاسد عراق که مقر فرماندهی نیروهای آمریکایی در منطقه به حساب می‌آید، سیلی کوچکی در پاسخ به اقدام تروریستی آمریکایی‌ها به ارتش آنها زد.
این اقدام ایران در حالی صورت گرفت که پس از ترور شهید سلیمانی، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا تهدید کرده بود که در صورت اقدامی از سوی ایران علیه منافع آمریکا، این کشور ۵۲ نقطه مهم فرهنگی و سیاسی ایران را هدف قرار خواهد داد اما پاسخ قاطع ایران و بی‌عملی آمریکایی‌ها نشان داد که اظهارات ترامپ مثل بسیاری دیگر از صحبت‌هایش ناشی از به قول رهبر انقلاب اسلامی، “دیوانگی” رئیس‌جمهور فعلی ایالات متحده آمریکاست. به گزارش منابع غربی و عربی خسارات فراوانی به پایگاه عین‌الاسد وارد شده و حتی گفته می‌شود که این حمله موشکی ایران تعدادی کشته و زخمی هم روی دست ارتش تروریستی آمریکا گذاشته، هر چند هنوز آمار دقیقی از خسارت‌های وارد شده بر این پایگاه آمریکایی از سوی مقامات ایالات متحده اعلام نشده است.
۱۸ دی ۱۳۹۸؛ اشتباه پدافندی در هدف گرفتن هواپیمای اوکراینی
ساعاتی پس از حمله موشکی نیروی هوافضای سپاه پاسداران به پایگاه آمریکایی عین‌الاسد یک فروند هواپیمای بوئینگ اوکراینی دقایقی پس از پرواز از فرودگاه امام خمینی (ره) در نزدیکی تهران سقوط کرد و ۱۷۹ سرنشین آن جان باختند. از دقایق ابتدایی این ماجرا برخی رسانه‌ها گمانه‌زنی‌هایی درباره احتمال هدف قرار گرفتن این هواپیما مطرح کردند و جاستین ترودو نخست‌وزیر کانادا و ولادیمیر زلینسکی رئیس‌جمهور اوکراین خواهان بررسی همه ابعاد این ماجرا شدند. مسئولان سازمان هواپیمایی ایران که از واقعیت ماجرا اطلاعی نداشتند ابتدا به تکذیب احتمال برخورد موشک با هواپیما پرداختند و سرانجام بیانیه ۲۱ دی ستاد کل نیروهای مسلح واقعیت ماجرا را روشن کرد.
در این بیانیه پنج بندی ستاد کل نیروهای مسلح اعلام کرد که “بر اثر بروز خطای انسانی و به صورت غیر عمد، هواپیمای مسافربری اوکراینی مورد اصابت قرار گرفته که متاسفانه موجب به شهادت رسیدن جمعی از هموطنان عزیز و جان باختن تعدادی از اتباع خارجی شد.”
ساعاتی پس از این بیانیه هم امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با عذرخواهی به خاطر این اشتباه سهوی سپاه به ارائه توضیحاتی درباره این ماجرا پرداخت. در این حادثه تلخ از میان ۱۷۹ سرنشین و خدمه این هواپیمای مسافربری که تمامی آنها جان باختند، ۱۴۷ نفر ایرانی به شهادت رسیدند و ۳۲ نفر از اتباع کشورهای کانادا، اوکراین، سوئد، افغانستان و انگلستان درگذشتند.
۷ دی ۱۳۹۶؛ آغاز اعتراضات خیابانی
هفتم دی ۱۳۹۶ سرآغاز اتفاقاتی بود که چندین روز کشور را درگیر خود کرد. گروهی خاص از مخالفین دولت در مشهد با راه‌اندازی تظاهراتی اعتراضی نسبت به سیاست‌های اقتصادی دولت و وضع معیشتی کشور آغازگر اعتراضاتی بودند که باعث شد دامنه این اعتراضات به چند شهر دیگر هم کشیده شود و اعتراضات خیابانی و به دنبال آن آشوب و شعارهای ساختارشکنانه، دی ۱۳۹۶ را به یکی از ماه‌های پرتنش در سال‌های اخیر بدل کند.
۱۹ دی ۱۳۹۵؛ درگذشت اکبر هاشمی‌رفسنجانی
شامگاه ۱۹ دی ۱۳۹۵ خبری ایرانیان و حتی جهانیان را دچار شوک کرد. آیت‌الله اکبر هاشمی‌رفسنجانی در حالی که مشغول شنا در یکی از استخرهای مجموعه سعدآباد تهران بود دچار علائم ایست قلبی شد و پس از انتقال به بیمارستان شهدای تجریش در سن ۸۳ سالگی درگذشت. هاشمی‌رفسنجانی که آن زمان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بود، سابقه دو دوره ریاست جمهوری، دو دوره ریاست مجلس شورای اسلامی، فرماندهی جنگ در دوران دفاع مقدس، عضویت در شورای انقلاب، ریاست مجلس خبرگان رهبری و بسیاری از مناصب کلیدی نظام جمهوری اسلامی را در کارنامه داشت که با مرگش میلیون‌ها نفر با حضور در مراسم تشییع و تدفین وی ارادت خود را به این انقلابی قدیمی و از استوانه‌های نظام جمهوری اسلامی نشان دادند.
۲۶ دی ۱۳۹۴؛ تاریخ اجرای برجام
برنامه هسته‌ای ایران که سال‌ها مورد مناقشه میان ایران و گروه ۵+۱ بود سرانجام با عنوان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به دنبال تفاهم هسته‌ای لوزان، در ۲۳ تیر ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) در وین اتریش بین ایران، اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ (چین، فرانسه، روسیه، انگلیس، آلمان + آمریکا) منعقد شد و با توافق‌های بعدی روز ۲۶ دی ۱۳۹۴ به عنوان تاریخ اجرای برجام یعنی برداشتن همه تحریم‌های هسته‌ای ایران و آغاز تعهدات برجامی ایران تعیین شد.
هرچند در اردیبهشت ۱۳۹۷ دونالد ترامپ خروج آمریکا از برجام را اعلام کرد اما سایر طرفین برجام به این توافق پایبند ماندند. با این وجود و با عمل نکردن طرف اروپایی به تعهداتش ایران در پنج گام میزان تعهدات خود را کاهش داد که این کار با بیانیه سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) مواجه شد و به نظر می‌رسد با روند کنونی و در صورت عمل نکردن ۱+۴ به تعهداتشان چیزی از این توافق تاریخی که زحمات زیادی برای آن کشیده شد باقی نماند.
۲۱ دی ۱۳۹۰؛ ترور شهید مصطفی احمدی‌روشن
شهید مصطفی احمدی‌روشن معاون بازرگانی سایت هسته‌ای نطنز و دانش‌آموخته رشته مهندسی شیمیاز دانشگاه صنعتی شریف بود. احمدی‌روشن که از دانشمندان هسته‌ای ایران به حساب می‌آمد در ساعت ۸:۳۰ صبح ۲۱ دی ۱۳۹۰ پس از خروج از منزل توسط یک راکب موتورسیکلت در حالی که یک بمب مغناطیسی به در ماشین‌اش چسبانده شد در خیابان گل‌نبی تهران در ۳۲ سالگی ترور شد و به همراه رضا قشقایی‌فرد به شهادت رسید.
مدتی پس از این ترور، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد که سربازان گمنام امام زمان (عج) در یک سلسله عملیات سنگین و همه‌جانبه توانستند عوامل اصلی ترور شهیدان مصطفی‌احمدی روشن و رضا قشقایی‌فرد را در مکان‌های مختلف شناسایی و طی عملیاتی به سرعت آنها را دستگیر کنند. این عملیات تروریستی توسط سازمان‌های جاسوسی رژیم صهیونیستی و متحدانش سازماندهی شده بود.
۲۲ دی ۱۳۸۸؛ ترور شهید مسعود علی‌محمدی
بامداد ۲۲ دی ۱۳۸۸ شهید مسعود علی‌محمدی استاد فیزیک دانشگاه تهران هنگام بیرون آمدن از منزلش بر اثر انفجار یک بمب کنترل از راه دور در قیطریه تهران ترور شد و به شهادت رسید. بمب منفجرشده در یک موتورسیکلت که به فاصله یک متری از در ورودی منزل شهید علی‌محمدی به یک درخت بسته و جاسازی شده بود. شهید علی‌محمدی دارای دکترای فیزیک با گرایش ذرات بنیادین از دانشگاه صنعتی شریف و از دانشمندان هسته‌ای ایران بود که به دنبال ترور هدفمند دانشمندان هسته ای ایران توسط سرویس اطلاعاتی رژیم صهیونیستی و متحدانش در سن ۵۰ سالگی به شهادت رسید.
۱۹ دی ۱۳۸۴؛ سقوط هواپیمای حامل فرماندهان سپاه و شهادت سردار احمد کاظمی و یارانش
بامداد روز دوشنبه، ۱۹ دی ۱۳۸۴، یک فروند هواپیمای فالکون ۲۰ متعلق به نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شمال‌غرب ایران و در نزدیکی ارومیه (روستای آیدملو از بخش بکشلوچای) سقوط کرد. در این سانحه هوایی تعدادی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، از جمله سردار سرتیپ احمد کاظمی، فرمانده نیروی زمینی سپاه و از فرماندهان بزرگ دوران دفاع مقدس به شهادت رسیدند.
علاوه بر شهید کاظمی که از دوستان نزدیک حاج قاسم سلیمانی به حساب می‌آمد، شهیدان سرتیپ سعید مهتدی‌جعفری فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله، سرتیپ سعید سلیمانی معاون عملیات نیروی زمینی سپاه، سرتیپ نبی‌الله شاه‌مرادی معاون اطلاعات نیروی زمینی سپاه، سرتیپ خلبان عباس کربندی‌مجرد فرمانده پایگاه هوایی قدر نیروی هوایی سپاه و خلبان یکم پرواز، سرتیپ غلامرضا یزدان فرمانده توپخانه نیروی زمینی سپاه، سرتیپ صفدر رشادی معاون طرح و برنامه نیروی زمینی سپاه، سرتیپ خلبان احمد الهامی‌نژاد فرمانده دانشکده پروازی نیروی هوایی سپاه و کمک‌خلبان، سرتیپ دوم حمید آذین‌پور رئیس دفتر فرماندهی نیروی زمینی سپاه، سرهنگ مرتضی بصیری مهندس پرواز و پاسدار محسن اسدی افسر همراه فرمانده نیروی زمینی سپاه در این حادثه به شهادت رسیدند. از کار افتادن دو موتور هواپیما علت سقوط این فالکون ۲۰ بود.
۱۵ دی ۱۳۷۳؛ سقوط هواپیمای حامل فرماندهان ارتش و شهادت امیر منصور ستاری و همراهانش
در ۱۵ دی ۱۳۷۳ هواپیمای جت‌استار حامل تعدادی از فرماندهان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در فاصله ۶۴ کیلومتری فرودگاه بین‌المللی شهید بهشتی اصفهان در جاده نائین-یزد دچار سانحه شد و سقوط کرد. امیر سرتیپ منصور ستاری فرمانده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی و از فرماندهان بزرگ دوران دفاع مقدس به همراه چند تن دیگر از فرماندهان و افسران نیروی هوایی در این حادثه به شهادت رسیدند.
همراهان شهید ستاری در این پرواز شهیدان خلبان مصطفی اردستانی معاون عملیات نیروی هوایی ارتش، خلبان سید علیرضا یاسینی معاون هماهنگ‌کننده و رئیس ستاد نیروی هوایی ارتش، احمد شجاعی، حسن رزاقی- شریفی مسئول دفتر شهید ستاری، خلبان جمشیدی خلبان پرواز، خلبان جم‌منش کمک‌خلبان پرواز، سنایی مهندس پرواز، پورزاری افسر و محافظ همراه، محتشمی افسر و محافظ همراه و محسنی افسر و محافظ همراه بودند.
برخی از اتفاقات تاریخ معاصر ایران در دی ماه به شرح زیر است:
| تاریخ | واقعه |
| ۳ دی ۱۲۹۷ | صدور اولین شناسنامه ایرانی به نام فاطمه ایرانی و روز ثبت احوال |
| ۵ دی ۱۳۸۲ | زلزله بم |
| ۷ دی ۱۳۵۸ | تشکیل نهضت سوادآموزی به دستور امام خمینی (ره) |
| ۷ دی ۱۳۹۶ | آغاز اعتراضات خیابانی علیه شرایط اقتصادی کشور از مشهد و کشیده شدن آن به سایر شهرها |
| ۸ دی ۱۲۸۵ | تصویب قانون اساسی مشروطه |
| ۹ دی ۱۲۸۵ | امضای قانون اساسی مشروطه توسط مظفرالدین شاه قاجار |
| ۹ دی ۱۳۰۰ | عضویت ایران در جامعه ملل |
| ۹ دی ۱۳۸۸ | تظاهرات علیه حوادث عاشورای ۱۳۸۸ و روز بصیرت و میثاق امت با ولایت |
| ۹ دی ۱۳۹۷ | انتصاب صادق آملی‌لاریجانی به ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام با حکم رهبر انقلاب |
| ۱۲ دی ۱۲۹۳ | اشغال شهرهای تبریز و ارومیه توسط ارتش عثمانی در جریان جنگ جهانی اول و در زمان سلطنت احمد شاه قاجار با وجود اعلام بی‌طرفی ایران |
| ۱۳ دی ۱۳۶۷ | ابلاغ پیام امام خمینی (ره) به میخائیل گورباچف رهبر اتحاد جماهیر شوروی مبنی بر پیش‌بینی فروپاشی کمونیسم |
| ۱۳ دی ۱۳۹۸ | شهادت سردار سپهبد قاسم سلیمانی و یارانش در نزدیکی فرودگاه بغداد توسط ارتش تروریستی آمریکا |
| ۱۴ دی ۱۳۰۰ | تشکیل ارتش نوین شاهنشاهی ایران |
| ۱۵ دی ۱۳۷۳ | سقوط هواپیمای حامل فرماندهان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و شهادت امیر منصور ستاری و همراهانش |
| ۱۶ دی ۱۳۹۶ | غرق شدن کشتی سانچی |
| ۱۷ دی ۱۳۱۴ | کشف حجاب رضاخانی |
| ۱۷ دی ۱۳۵۶ | مقاله موهن و جنجالی روزنامه اطلاعات علیه امام خمینی (ره) |
| ۱۸ دی ۱۳۹۸ | حمله موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به پایگاه آمریکایی عین‌الاسد در انتقام ترور شهید سلیمانی |
| ۱۸ دی ۱۳۹۸ | اشتباه پدافند هوافضای سپاه در هدف گرفتن هواپیمای بوئینگ اوکراینی که منجر به سقوط این هواپیما و جان باختن سرنشینان آن شد |
| ۱۹ دی ۱۳۵۶ | قیام مردم قم علیه حکومت پهلوی |
| ۱۹ دی ۱۳۸۴ | سقوط هواپیمای حامل فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شهادت سردار احمد کاظمی و همراهانش |
| ۱۹ دی ۱۳۸۹ | سقوط پرواز شماره ۲۷۷ هواپیمایی ایران‌ایر و درگذشت ۱۰۵ سرنشین آن |
| ۱۹ دی ۱۳۹۵ | درگذشت اکبر هاشمی‌رفسنجانی |
| ۲۰دی ۱۳۶۵ | بمباران دو مدرسه پسرانه در بروجرد لرستان توسط ارتش بعث عراق و شهادت ۶۰ دانش‌آموز |
| ۲۱ دی ۱۳۹۰ | ترور شهید مصطفی احمدی‌روشن |
| ۲۲ دی ۱۳۵۷ | تشکیل شورای انقلاب اسلامی ایران به فرمان امام خمینی (ره) |
| ۲۲ دی ۱۳۸۸ | ترور شهید مسعود علی‌محمدی |
| ۲۳ دی ۱۳۵۷ | تشکیل شورای سلطنت با پیشنهاد علی امینی و به دستور محمدرضا پهلوی با هدف اداره موقت کشور در زمان خروج شاه از ایران |
| ۲۴ دی ۱۳۵۸ | امامت جمعه تهران آیت‌الله سید علی خامنه‌ای با حکم امام خمینی (ره) |
| ۲۵ دی ۱۳۶۷ | صدور فتوای تاریخی امام خمینی (ره) علیه کتاب آیات شیطانی و مرتد خواندن سلمان رشدی |
| ۲۶ دی ۱۳۵۷ | انتخاب سید جلال‌الدین تهرانی به ریاست شورای سلطنت |
| ۲۶ دی ۱۳۵۷ | فرار محمدرضا شاه پهلوی از ایران |
| ۲۶ دی ۱۳۹۴ | تاریخ آغاز اجرای برجام |
| ۲۷ دی ۱۳۳۴ | تیرباران شهید مجتبی نواب‌صفوی رئیس جمعیت فدائیان اسلام، خلیل طهماسبی، مظفر ذوالقدر و محمد واحدی سه تن از اعضای فدائیان اسلام |
| ۳۰ دی ۱۳۵۹ | پایان ماجرای تسخیر سفارت آمریکا در ایران با آزادسازی ۵۲ جاسوس-دیپلمات آمریکایی |
| ۳۰ دی ۱۳۹۰ | ترور مولوی مصطفی جنگی‌زهی امام جمعه شهر راسک شهرستان سرباز سیستان‌وبلوچستان |
| ۳۰ دی ۱۳۹۵ | آتش‌سوزی و فروریختن ساختمان پلاسکوی تهران |
در دی ماه برخی شخصیت‌های سیاسی، نظامی و مذهبی متولد شده‌اند:
| تاریخ ولادت | نام شخصیت و سمت |
| ۱ دی ۱۳۲۵ | شهید یوسف کلاهدوز؛ قائم‌مقام وقت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
| ۳ دی ۱۲۲۲ | شیخ فضل‌الله نوری؛ مجتهد شیعه و از فعالان دوران مشروطه |
| ۸ دی ۱۳۳۵ | محمد مهدی مفتح؛ نماینده ادوار چهارم، پنجم، هفتم، هشتم، نهم و دهم مجلس شورای اسلامی |
| ۱۱ دی ۱۲۹۹ | آیت‌الله حسین وحیدخراسانی؛ مرجع تقلید شیعه |
| ۱۲ دی ۱۳۱۱ | حبیب‌الله عسگراولادی؛ دبیر کل اسبق حزب موتلفه اسلامی و سیاستمدار اصولگرا |
| ۱۴ دی ۱۱۸۶ | محمدشاه قاجار؛ سومین پادشاه سلسله قاجاریه |
| ۱۷ دی ۱۳۱۷ | سرتیپ خلبان جواد فکوری؛ وزیر دفاع کابینه محمد علی رجایی |
| ۱۷ دی ۱۳۳۸ | محمد جواد ظریف؛ وزیر امور خارجه دولت‌های یازدهم و دوازدهم |
| ۲۰ دی ۱۳۳۶ | اسحاق جهانگیری؛ معاون اول رئیس جمهور دولت های یازدهم و دوازدهم |
| ۲۲ دی ۱۳۰۶ | علی‌اکبر معین‌فر؛ نخستین وزیر نفت پس از انقلاب اسلامی و از اعضای ارشد نهضت آزادی |
| ۲۶ دی ۱۳۳۳ | محمدحسن ملک‌مدنی؛ نهمین شهردار تهران و سیاستمدار اصلاح‌طلب |
همچنین درگذشت برخی از شخصیت‌های سیاسی، نظامی و مذهبی در این ماه اتفاق افتاده است:
| تاریخ درگذشت یا شهادت | نام شخصیت و سمت |
| ۳ دی ۱۳۹۶ | حسین شاه‌حسینی؛ عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران و معاون نخست‌وزیر و رئیس سازمان تربیت بدنی دولت موقت مهندس بازرگان |
| ۱۲ دی ۱۲۸۵ | مظفرالدین شاه قاجار؛ پنجمین پادشاه سلسله قاجاریه |
| ۱۲ دی ۱۳۹۶ | علی‌اکبر معین‌فر؛ نخستین وزیر نفت پس از انقلاب اسلامی و از اعضای ارشد نهضت آزادی |
| ۱۳ دی ۱۳۹۸ | سردار سپهبد قاسم سلیمانی؛ فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
| ۱۵ دی ۱۳۷۳ | امیر سرتیپ منصور ستاری؛ فرمانده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران |
| ۱۷ دی ۱۳۴۶ | جهان‌پهلوان غلامرضا تختی؛ کشتی‌گیر و از اعضای جبهه ملی ایران |
| ۱۹ دی ۱۳۸۴ | سردار سرتیپ احمد کاظمی؛ فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
| ۱۹ دی ۱۳۹۵ | اکبر هاشمی‌رفسنجانی؛ رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس‌جمهور اسبق و رئیس اسبق مجالس شورای اسلامی و خبرگان رهبری |
| ۲۰ دی ۱۲۳۰ | میرزا محمدتقی‌خان فراهانی ملقب به امیرکبیر؛ صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار |
| ۲۱ دی ۱۳۹۰ | مصطفی احمدی‌روشن؛ دانشمند هسته‌ای |
| ۲۲ دی ۱۳۸۸ | مسعود علی‌محمدی؛ دانشمند هسته‌ای |
| ۲۳ دی ۱۳۸۶ | آیت‌الله احمد مجتهدی‌تهرانی؛ روحانی و استاد اخلاق |
| ۲۹ دی ۱۰۰۷ | شاه عباس اول؛ پنجمین پادشاه سلسله صفویه |
| ۳۰ دی ۱۳۷۳ | مهدی بازرگان؛ اولین نخست‌وزیر انقلاب اسلامی (دولت موقت) و از رهبران نهضت آزادی |
بر مبنای تحقیقات نوشیروان کیهانی‌زاده، تاریخ‌نگار در دی ماه حوادث دیگری هم اتفاق افتاده که به برخی از آنها اشاره می‌شود:
| تاریخ | واقعه |
| ۱ دی (۲۲ دسامبر ۲۴۷ میلادی) | بر تخت نشستن تیرداد یکم دومین پادشاه اشکانی در شهر صددروازه |
| ۳ دی ۱۳۱۱ | برکناری و بازداشت منجر به اعدام عبدالحسین تیمورتاش و انحلال وزارت دربار توسط رضاشاه |
| ۵ دی | درگذشت زرتشت پیامبر ایران باستان |
| ۷ دی (۲۸ دسامبر ۵۲۶ پیش از میلاد) | فتح غزه در راه تصرف مصر توسط ارتش کمبوجیه هخامنشی |
| ۷ دی ۱۳۰۷ | اجباری شدن پوشیدن لباس متحدالشکل برای کارکنان دولت ایران |
| ۱۵ دی (۵ ژانویه ۲۴۲ میلادی) | بازپس‌گیری شهر نصیبین از امپراطوری روم توسط شاپور اول ساسانی |
| ۱۶ دی ۱۳۴۲ | احکام سنگین زندان برای رهبران نهضت آزادی از جمله مهدی بازرگان، آیت‌الله سید محمود طالقانی، یدالله و عزت‌الله سحابی |
| ۲۲ دی ۲۹۲ | ترور امیر احمد بن اسماعیل سومین پادشاه سلسله سامانیان توسط خدمتکارانش |
| ۲۲ دی ۱۲۹۶ | اشغال قصرشیرین توسط ارتش بریتانیا در جریان جنگ جهانی اول در دوران سلطنت احمد شاه قاجار با وجود اعلام بی‌طرفی ایران |
| ۲۵ دی ۳۲۴ | فتح بغداد و تسلط بر المستکفی‌بالله خلیفه عباسی توسط معزالدوله دیلمی از سلسله آل‌بویه |
| ۲۵ دی ۱۱۷۳ | قتل الکساندر سرگییویچ گریبایدوف دیپلمات، نمایشنامه‌نویس، شاعر و آهنگ‌ساز روس که در مقام سفیر صاحب‌اختیار روسیه تزاری در ایران، تدوین عهدنامه ترکمانچای را برعهده داشت در تهران |
| ۳۰ دی ۱۳۲۴ | کناره‌گیری ابراهیم حکیمی (حکیم‌الملک) از نخست‌وزیری و جایگزینی احمد قوام (قوام السلطنه) به جای او |
خبرنگار آرین افخمی – ایسنا
این اواخر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، چندین بار خطاب به سران ایران توئیت‌هایی به زبان فارسی منتشر کرد. ترامپ قبلا از خطاب قرار دادن مستقیم مقامات عالی ایران تا جای ممکن خودداری می‌کرد، اما به تازگی به طور مستقیم برخی مقامات بلندپایه ایران را تهدید می‌کند.
از اوایل سال جدید میلادی، توجه دولت آمریکا و خصوصا رئیس جمهور این کشور به مسائل ایران به نحو چشمگیری افزایش پیدا کرده است. دونالد ترامپ که قبلا بیش از همه به مسائل داخلی آمریکا توجه می‌کرد، حالا به رغم داغ شدن بحث استیضاح وی، توجه بیشتری به موضوع ایران نشان می‌دهد.
ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس، نقطه عطفی در افزایش تمرکز آمریکا بر مسائل ایران بود. اندکی بعد از ماجرای محاصره سفارت آمریکا در بغداد، سردار سلیمانی در یک عملیات پهپادی ارتش آمریکا در بغداد ترور شد. در پی این اقدام، سطح تنش‌ها میان تهران و واشنگتن تا مرز درگیری نظامی پیش رفت. بعد از ترور سردار سلیمانی، ترامپ توئیت‌های فارسی خود را شروع کرد و انتقادات تندی علیه مقامات ایران نوشت. ترامپ در جدیدترین توئیت‌های فارسی زبان خود، به مقامات بلندپایه ایران هشدار داده است.
وزرای خارجه ایران و آمریکا در دولت باراک اوباما روابط خوبی داشتند.
مشکلات شخصی پمپئو با ظریف و سردار سلیمانی
علاوه بر لفاظی‌های شخصی ترامپ، سایر مقامات نیز درگیر مجادله شخصی هستند. زمانی که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، از سمت خود استعفا کرد، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا، در توئیتی، ضمن کم اهمیت نشان دادن استعفای ظریف، وی و حسن روحانی را «ویترین یک مافیای فاسد مذهبی» توصیف کرد.
پمپئو از جمله کسانی بود که ایده وجود دو گروه «تندرو و میانه رو» در نظام ایران را قبول نداشت و به همراه برخی محافل نزدیک به دولت ترامپ، تلاش‌های زیادی انجام داد تا این ایده را در محافل غربی بی‌اعتبار سازد. از دیدگاه پمپئو و برخی محافظه‌کاران آمریکایی، غربی‌ها نباید به ظریف اهمیت بدهند یا اظهارات بلیغ او به زبان انگلیسی را جدی بگیرند. از همین رو، پمپئو سعی کرد تحرکات ظریف را محدود کند. در چند سفر اخیر ظریف به نیویورک، وزارت خارجه آمریکا برای او با تاخیر ویزای محدودی صادر می‌کرد که این اواخر دیگر حتی همان ویزای محدود را هم صادر نکرد. پمپئو همچنین از رسانه‌های آمریکا به خاطر مصاحبه با ظریف انتقاد کرد و حتی خواستار حضور در صداوسیمای ایران شد.
از سوی دیگر، ظاهرا کاسه صبر ظریف از کارشکنیهای پمپئو لبریز شده است. وی چندی پیش در توئیتی، پمپئو را «دلقکی» توصیف کرد که نقاب دیپلمات به چهره زده است. پیش از این، ظریف با انتشار ویدئویی از اعترافات پمپئو مبنی بر دروغگویی و فریبکاری در سازمان سیا، به طور ضمنی پمپئو را به دروغگویی و فریبکاری متهم کرد.
بسیاری معتقدند پمپئو معمار اصلی کارزار فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران است و تضعیف جمهوری اسلامی ایران یا شاید براندازی آن، آرزوی دیرینه اوست. در ماجرای ترور سردار سلیمانی، پمپئو یکی از اهداف قدیمی خود را محقق کرد. وزیر خارجه آمریکا، از سال‌های دور به طور کلی بر سپاه پاسداران و به طور ویژه بر سردار سلیمانی تمرکز کرده بود.
زمانی که ترامپ در سال ۲۰۱۶ به ریاست جمهوری آمریکا رسید، پمپئو نماینده نسبتا گمنام کنگره از ایالت کانزاس بود. دقیقا در همین سال، پمپئو به همراه دو تن از اعضای کنگره با خودروهای مشکی به سفارت پاکستان در واشنگتن (حافظ منافع ایران در آمریکا) رفتند و درخواست عجیبی مطرح کردند. آنها خواستار سفر به ایران شدند. پمپئو و همراهانش اهدف متعددی برای این سفر داشتند از جمله: دیدار با مقامات ایران، ملاقات با زندانیان آمریکایی، بررسی برنامه موشک‌های بالستیک، بازدید از سایت‌های هسته‌ای و نظارت بر انتخابات مجلس.
اما همانطور که انتظار می‌رفت، این سفر هرگز انجام نشد.
یک سال بعد، پمپئو به سرعت مدارج ترقی را در دولت ترامپ طی کرد و به ریاست سازمان سیا منصوب شد. در سازمان سیا، با تقویت مرکز عملیات ایران، تمرکز بر ایران را بیشتر کرد.
اما تمرکز پمپئو بر مسائل ایران، سال‌ها قبل از ریاست بر سازمان سیا شکل گرفته بود. وقتی پمپئو عضو کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان بود، از مقامات اطلاعاتی دولت می‌خواست که با حضور یافتن در کنگره، نفوذ سپاه قدس و سردار سلیمانی را بررسی کنند.
شاید دلیل توجه زیاد پمپئو به سپاه پاسداران این باشد که او هم سابقه طولانی نظامی و اطلاعاتی دارد. به نوشته بی‌بی‌سی عربی، ایده انتقام از سپاه پاسداران در زمان تحصیل پمپئو در آکادمی نظامی «وست پوینت» در ذهن وی شکل گرفته بود. پمپئو، از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۶، در آکادمی یادشده مشغول تحصیل و آموزش نظامی بود. دقیقا در همین دوره، تنش‌ها میان آمریکا و حزب الله لبنان بالا گرفته بود. در اکتبر ۱۹۸۳، دو ساختمان محل استقرار نیروهای آمریکایی در بیروت با دو خودروی بمب‌گذاری شده، منفجر شدند. انفجار، تقریبا ۲۴۱ کشته برجای گذاشت. احتمالا این انفجار در شکل گیری ذهنیت منفی پمپئو علیه ایران نقش داشته است چرا که در این انفجار، اتهاماتی علیه حزب الله لبنان مطرح شد.
اگر چه در این دوره، جنگ سرد همچنان مطرح بود، اما پمپئو به مسائل ایران توجه می‌کرد. در آن زمان، پمپئو به عنوان افسر ارتش به آلمان اعزام شد. حال بیش از ۳۰ سال از آن وقایع گذشته است و اکنون پمپئو هم در موقعیت تصمیم سازی قرار گرفته است. وقتی فرصت ترور سردار سلیمانی فراهم شد، پمپئو آن را برای ضربه زدن به نفوذ ایران در منطقه غنیمت شمرد.
مایکل پریجنت، افسر سابق اطلاعاتی که سابقه کار در عراق داشت و اخیرا هم در جلسه استماع کنگره درباره میزان نفوذ سردار سلیمانی در عراق شرکت کرده بود، درباره ترور سردار سلیمانی گفت: «این (ترور) برای پمپئو، اتفاق بزرگی بود. چون او، رئیس جمهور را به مهم بودن قاسم سلیمانی متقاعد کرد.» نکته قابل توجه اینکه پریجنت تنها چند روز قبل از ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس، از احتمال ترور این دو فرد سخن گفته بود. پریجنت، چندین بار درباره سپاه قدس با پمپئو، رایزنی کرده بود.
شخصی شدن منازعه چه تبعاتی دارد؟
حداقل از سپتامبر گذشته، یعنی همزمان با وساطت ژاپن و فرانسه، تنش‌ها میان ایران و آمریکا به شکل تصاعدی حالت شخصی به خود گرفته است. همین امر، ممکن است نزاع دو کشور را از یک نزاع بر سر اهداف و منافع استراتژیک به مسئله حیثیتی شخصی تبدیل کند. پیش از این، روابط ایران و آمریکا، ضربه سختی از شخصی شدن نزاع خورده بود. وقتی ترامپ به قدرت رسید، توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵، را کنار نهاد. بسیاری معتقدند دلیل اصلی این کار، نفرت ترامپ از توافقات باراک اوباما بود. ترامپ نیز تلویحا این را تایید کرد. وقتی که نخست وزیر بریتانیا از لزوم امضای توافق جدید با عنوان «توافق ترامپ» سخن گفت، ترامپ از این ایده استقبال کرد و به نوعی خواستار امضای توافقی به نام خود بود.
جدای از این، در مذاکرات پیشین هسته‌ای ایران و آمریکا، وزرای خارجه دو کشور نقش اصلی و کلیدی در مذاکرات داشتند. در جریان مذاکرات برجام، تیم‌های مذاکرات ایران و آمریکا، در کنار روابط رسمی، روابط غیر رسمی و دوستانه برقرار کردند. عکس‌های خانوادگی یکدیگر را به اشتراک می‌گذاشتند و مکاتبات ایمیلی داشتند. اما اکنون، وزرای خارجه ایران و آمریکا، که در واقع هر گونه راه حل دیپلماتیک از مجرای آنها صورت می‌گیرد، برای بی‌اعتبار کردن طرف مقابل مسابقه گذاشته اند. چنین فضایی، ممکن است انسداد دیپلماتیک را طولانی‌تر کند. / فرارو
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمان عنوان کرد:
راه ارتباطی ۲۲۹ روستای استان کرمان مسدود شده است
🔹”مجید سعیدی” در گفت و گو با ایسنا درباره وضعیت راه های ارتباطی روستاهای استان کرمان در پی بارش باران و برف اظهار کرد: شدت بارش باران و برف و وقوع سیلاب، در حال حاضر ادامه دارد و فردا با کاهش بارش ها و همکاری دستگاه های اجرایی راه ها باز خواهد شد.
🔹مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمان با بیان اینکه براساس پیش بینی هواشناسی سامانه بارشی ظهر فردا از استان کرمان خارج می شود اظهار کرد: علی رغم شدت بارش ها و وقوع سیلاب، خوشبختانه تاکنون در سطح استان تلفات انسانی نداشته ایم
دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا این روزها همانند گذشته در شبکه‌ی اجتماعی توییتر بسیار فعال است و توییت‌های جنجالی بسیاری درباره‌ی تهدید حمله به ایران می‌کند. او در یکی توییت‌های خود تهدید به حمله به ۵۲ نقطه ایران ازجمله مراکز مهم فرهنگی کرده است.
پس از ترور سردار قاسم سلیمانی در حمله فرودگاه بغداد توسط تروریست‌های آمریکایی، اولین توییت رییس جمهور آمریکا، پرچم آمریکا بود. اما عصر شنبه به وقت واشنگتن آمریکا، دونالد ترامپ در ۳ توییت دنباله‌دار ایران را تهدید کرد. در بخشی از این توییت‌ها آمده است: ما ۵۲ مکان و سایت را که برخی از آنها ارزش بسیار بالایی از نظر فرهنگی دارد، تحت نظر داریم. ایران و خود این اهداف تحت حمله سریع و شدید قرار خواهند گرفت و آمریکا دیگر هیچ تهدیدی را قبول نمی‌کند.
پس از این توئیت، خبرگزاری گاردین در واکنش به اقدام تروریستی و ضد فرهنگی ترامپ، در مقاله‌ای به معرفی مهم‌ترین مکان‌های فرهنگی ایران پرداخته است که در ادامه شاهد آنها هستید.
پرسپولیس (تخت جمشید)
تخت جمشید یا پرسپولیس نام یکی از شهرهای باستانی ایران است که طی سالیان، پیوسته پایتخت باشکوه و تشریفاتی پادشاهی ایران در زمان امپراتوری هخامنشیان بوده‌است. در این شهر باستانی کاخی به نام تخت جمشید وجود دارد که در دوران زمامداری داریوش بزرگ، خشایارشا و اردشیر اول بنا شده‌است و به مدت حدود ۲۰۰ سال آباد بوده‌است. این مکان تاریخی از سال ۱۹۷۹ یکی از آثار ثبت شدهٔ ایران در میراث جهانی یونسکو است.
مسجد شاه‌چراغ، شیراز
شاه‌چراغ، نام مسجد و آرامگاهی است در شیراز که احمد بن موسی (ع)، پسر ارشد امام موسی کاظم (ع) و همچنین محمد بن موسی (ع)، از برادران علی بن موسی‌الرضا (ع)، در آن به خاک سپرده شده‌اند. او در راه پیوستن به برادر خود به سوی خراسان سفر نمود ولی در راه توسط افراد مأمون خلیفه عباسی در شهر شیراز کشته شد.
کلیسای وانک
کلیسای وانک یا کلیسای نجات دهنده مقدس، نام کلیسایی است در محله جلفا (اصفهان)، که از نام کلیسای «سورپ آمنا پرکیچ وانک» جوغا در نخجوان گرفته شده‌است. این کلیسا از کلیساهای تاریخی ارمنی‌های اصفهان می‌باشد و در زمان شاه عباس دوم ساخته شده‌است. وانک در زبان ارمنی به معنی صومعه است.
سی‌وسه‌پل اصفهان
سی‌وسه‌پل یا پل الله‌وردی‌خان پلی است با ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض بر روی زاینده‌رود در شهر اصفهان و همزمان با حکومت شاه عباس صفوی ساخته شده است.
مسجد شیخ‌لطف‌الله اصفهان
مسجد شیخ لطف‌الله (ساخته شده در ۱۶۰۲ – ۱۶۱۹ میلادی) یکی از مسجدهای تاریخی و شناخته شده شهر اصفهان، در ضلع شرقی میدان نقش جهان، اصفهان است. میدان نقش جهان است که در دوران صفوی ساخته شده است. این مسجد شاهکاری از معماری و کاشی‌کاری قرن یازدهم هجری است که توسط استاد محمدرضا اصفهانی از معماران نامدار آن دوره ساخته شده‌است. مسجد شیخ لطف‌الله به فرمان شاه عباس اول در مدت هجده سال بنا شده و در ضلع شرقی میدان نقش جهان و مقابل عمارت عالی‌قاپو و در همسایگی مسجد شاه واقع شده است.
حرم امام رضا (ع)، مشهد
حرمِ امام رضا (ع) یا حرم رضوی مدفن علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع)، امام هشتم شیعیان است. این مکان که در مرکز شهر مشهد در استان خراسان رضوی ایران واقع است، نزد شیعیان مکانی مقدس و محترم گرامی داشته می‌شود. حرم امام رضا (ع) مجموعه‌ای است با کانونِ آرامگاهِ امام رضا (ع) که دیگر مسجدها، آرامگاه‌ها، رواق‌ها، صحن‌ها، کتابخانه و موزه‌ها را دربرمی‌گیرد. مسجد بالاسر (۴۲۵ ه. ق/۱۰۳۳ م) و مسجد جامع گوهرشاد (ساختهٔ ۸۲۱ ه. ق/۱۴۱۸ م) از مهم‌ترین بناهای پیوسته به آن هستند.
پاسارگاد
مجموعه پاسارگاد مجموعه‌ای از سازه‌های باستانی برجای‌مانده از دوران هخامنشی است که در شهرستان پاسارگاد در استان فارس جای گرفته‌است. این مجموعه دربرگیرنده ساختمان‌هایی چون آرامگاه کوروش بزرگ، پاسارگاد، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، پل، کاخ بارعام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آب‌نماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، ساختارهای دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، محوطهٔ مقدس و تنگه بلاغی است. این مجموعه، پنجمین مجموعه ثبت‌شده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است.
آرامگاه دانیال نبی (ع)
آرامگاه دانیال نبی مربوط به دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در خیابان امام خمینی شهر شوش واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۵۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
ارگ بم
ارگ بم، بزرگترین بنای خشتی جهان، یکی از مهم‌ترین و با ارزش‌ترین شاهکار‌های تاریخی ایران زمین است. پیشینیان این مجموعه‌ی تاریخی عظیم را روی صخره‌ای سترگ و در نزدیکی شهر بم در استان کرمان ساخته‌اند.
ارگ بم بنایی تاریخی و مهم در شهرستان بم واقع در استان کرمان است که به صورت قلعه‌ای مستحکم بنا شده و با شماره‌ی ثبت ۵۱۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
گنبد قابوس
برج گنبد قابوس بنایی تاریخی از سده چهارم هجری است که در شهر گنبد کاووس، شمال ایران در استان گلستان قرار دارد. این بنا که بلندترین برج تمام آجری جهان به‌شمار می‌آید بر فراز تپه‌ای خاکی که نزدیک به پانزده متر از زمین بلندتر است قرار دارد. بلندای بنا به همراه پی آن ۷۲ متر می‌باشد. این بنا در سال ۳۷۵ هجری خورشیدی و در زمان پادشاهی کاووس بن وشمگیر و در شهر گنبدکاووس که پایتخت پادشاهان آل زیار آن دیار بوده، بنا گردیده‌است.
منبع: theguardian